Titian Mengkuang : SOALAN 1 : KUMPULAN 5

Thursday 12 September 2013

SOALAN ESEI MINGGU 12

SOALAN 1 : Sistem Pentadbiran di Malaysia pada hari ini adalah satu kesinambungan daripada sistem pentadbiran pada zaman kegemilangan Melaka. Bincangkan.

Kumpulan 5 : Faiz, Faez Jawawi, Jay, Ilya, Husna

Titik-titik permulaan pentadbiran pada zaman kesultanan Melayu Melaka telah menjadi kesinambungan di dalam sistem pentadbiran negara kita pada masa kini. Namun begitu, meskipun sistem pentadbiran ini telah mengalami evolusi yang panjang dan liku-liku sejarah tersendiri daripada monarki mutlak pada zaman silam kepada sistem Raja Berperlembagaan yang progresif pada zaman ini. Walaupun beberapa aspek sistem itu berubah, namun institusi raja di negara ini tetap kekal dengan fungsinya yang penting dan tersembunyi.

Sebagaimana yang kita ketahui, sistem pentadbiran pada zaman kesultanan Melayu Melaka berkonsepkan di mana seorang raja bertanggungjawab ke atas semua urusan pemerintahan dan pentadbiran negara. Raja berada di kemuncak hierarki pemerintahan dan berperanan untuk menggubal dan melaksanakan dasar pemerintahan. Raja memiliki kuasa mutlak yang tidak boleh dipersoalkan. Maka dengan itu, segala arahan, tindakan dan hukuman yang dijatuhi oleh raja perlu dipatuhi dengan sepenuhnya. Kini, Malaysia tidak lagi menggunakan sistem beraja berkuasa mutlak dan telah digantikan dengan Sistem Raja Perlembagaan. Oleh kerana itu, kita dapat lihat bahawa sistem beraja di Malaysia yang sambung-menyambung tanpa henti sejak zaman kesultanan Melayu Melaka memperlihatkan bahawa sistem beraja telah menjadi sebuah institusi yang hidup dalam masyarakat Malaysia. Hal ini sangat sinonim dengan peribahasa yang berbunyi ‘Surat atas batu, tidak akan pupus-pupus’.

Pemerintahan raja-raja Melayu adalah berteraskan kepada sistem monarki. Disamping mengamal dan mengutuhkan sistem monarki, ia juga mempunyai satu sistem yang unik dan unggul yang dikenali sebagai “Sistem Empat Lipatan”. Berdasarkan Sistem Empat Lipatan ,terdapat beberapa lapis golongan pembesar. Raja atau Sultan dan kerabat diraja menduduki heirarki tertinggi, diikuti empat orang pembesar yang menduduki tangga kedua. Pembesar dalam sistem ini ialah Bendahara, Laksamana, Temenggung dan Penghulu Bendahari. Dikiaskan dengan sistem pentadbiran masa kini, empat jawatan ini masing-masing sama tarafnya kepada Perdana Menteri, Menteri Pertahanan atau Ketua Angkatan Tentera, Ketua Polis Negara dan Menteri Kewangan. Setiap pembesar mempunyai tugas dan peranan yang tersendiri bagi mengawal sistem pentadbiran mereka berjalan dengan lancar.

Kesemua pembesar-pembesar ini saling bantu-membantu dan bekerjasama bagi memastikan negeri Melaka aman dan makmur sepanjang masa. Sultan merupakan ketua negeri di Melaka. Baginda juga merangkap ketua politik, ketua tentera, ketua agama Islam dan pentadbiran. Sultan Melaka menjadi lambang keagungan negeri Melaka dan para pembesar membantu baginda dalam menguruskan hal-hal pentadbiran seharian. Tun Perak merupakan Bendahara Melaka yang paling diingati dalam sejarah Kesultanan Melayu Melaka kerana berjaya membawa Melaka ke zaman kegemilangan di bawah pemerintahan tiga orang Sultan Melaka. Penghulu Bendahari boleh disamakan dengan jawatan Menteri Kewangan pada zaman Malaysia moden kini.

Biasanya jawatan ini diwarisi secara turun-temurun. Gelaran bagi Penghulu Bendahari ialah Seri Nara Diraja. Penghulu Bendahari juga berperanan menjaga bangunan istana dan memastikan segala kelengkapan istana mencukupi. Dari segi adat istiadat pula, Penghulu Bendahari merupakan ketua adat bagi semua acara-acara rasmi yang melibatkan Sultan Melaka. Dalam erti kata yang ringkas, Penghulu Bendahari juga boleh diibaratkan sebagai setiausaha peribadi kepada Sultan. Bagi jawatan Temenggung pula, segala perkara yang berkaitan dengan ukuran, timbangan dan urusan perdagangan menjadi tanggungjawab mereka. Pembesar yang terakhir ialah laksamana. Laksamana bertanggungjawab menjadi ketua utusan politik dan perdagangan.

Jika kita lihat dari konteks agama, Agama Islam memainkan peranan yang sangat penting pada zaman kesultanan Melayu Melaka. Agama Islam telah menjadi agama anutan orang Melayu sejak dari dulu lagi. Oleh kerana itu, Agama Islam sentiasa dipelihara dan kini telah menjadi agama rasmi persekutuan. Namun begitu, agama-agama lain masih boleh diamalkan dengan bebas dalam mana-mana bahagian Persekutuan. Peranan agama Islam pada masa kini merupakan kesinambungan zaman kerajaan Melayu Melaka. Ianya telah berkembang pesat dan agama Islam telah dijadikan agama rasmi negara kita, walaupun penduduk di negara kita terdiri daripada berbilang bangsa dan agama. Ini menunjukkan bahawa agama Islam merupakan agama yang sangat dihormati dan masih terpelihara walaupun negara kita telah dijajah.

Pada masa kini di Malaysia, beberapa agensi kerajaan telah ditubuhkan dan terlibat secara langsung dalam memelihara dan menjaga martabat agama Islam. Contohnya seperti Jabatan Kemajuan Islam Malaysia, JAIS, Tabung Haji dan sebagainya. Mereka secara tidak langsung bertanggungjawab memelihara agama Islam. Agama Islam berkembang dengan hikmah untuk memajukan umat Islam, malah tidak memudaratkan yang bukan Islam. Kejayaan kita pada hari ini merupakan suatu yang perlu dipandang dan diperhalus oleh negara-negara lain bukan hanya negara-negara Islam tetapi juga negara-negara bukan Islam.

Sistem pentadbiran cukai telah wujud sejak zaman sebelum kedatangan penjajahan Barat lagi iaitu pada zaman Kerajaan Melayu Melaka. Pada zaman kerajaan Melayu Melaka telah wujud peraturan-peraturan dan pelabuhan serta hal-hal yang berhubung dengan struktur percukaian yang melibatkan saudagar-saudagar asing dan tempatan. Pada ketika itu, pemungut cukai dan segala yang berhubung dengan cukai adalah di bawah tanggungjawab Penghulu Bendahari. Jawatan yang bertanggungjawab untuk memungut cukai ialah Shahbandar. Mereka merupakan golongan yang menguatkuasakan peraturan-peraturan dan undang-undang pelabuhan melalui kuasa yang telah diberikan oleh raja. Pada masa yang sama cukai kepala juga dikenakan kepada setiap rakyat yang mengusahakan tanah dikawasan pemakanan pembesar ini. Sistem pentadbiran cukai ini telah menjadi sambungan pada masa kini dimana hasil cukai banyak menyumbang kepada pendapatan negara Malaysia pada masa kini terutamanya cukai tanah seperti yang termaktub dalam Perkara 83 di dalam Perlembagaan Persekutuan Malaysia.

Seterusnya, bahasa Melayu merupakan bahasa rasmi dalam sistem pentadbiran. Bukan itu sahaja, malah pada zaman kesultanan Melayu Melaka lagi bahasa Melayu digunakan dengan meluas sebagai bahasa untuk urusan perdagangan sehingga menjadi bahasa lingua franca di kepulauan Melayu. Bahasa Melayu menjadi bahasa ilmu dan bahasa perdagangan. Semua pedagang asing yang datang ke Melaka akan menggunakan bahasa Melayu untuk berhubung atau menjalankan apa sahaja urusan dengan rakyat tempatan. Penggunaan bahasa Melayu memudahkan urusan perdagangan antara pembesar-pembesar Melayu dengan pedagang-pedagang asing.Hal ini dapat kita lihat bahawa penggunaan bahasa melayu kekal sehingga ke hari ini. Dalam era globalisasi ini juga, bahasa Melayu umpama ‘tak lekang dek zaman, tak luak dek masa’ dimana bahasa Melayu masih digunakan pada masa kini dan merupakan bahasa Kebangsaan serta digunakan dalam urusan rasmi kerajaan seperti yang terkandung dalam Perkara 152.

Kesimpulannya, walaupun Malaysia yang suatu ketika dahulu dikenali sebagai Kerajaan Melayu Melaka tetapi corak pentadbirannya masih dapat dikekalkan walaupun terdapat sedikit perubahan dibuat untuk memastikan ianya relevan dan setaraf dengan zaman globalisasi masa kini. Walaubagaimana pun, zaman kesultanan Melayu Melaka telah memberi impak yang besar kepada negara dalam membina satu tradisi budaya, politik dan ekonomi yang kekal diwarisi hingga kini. Jadi, sistem pentadbiran pada masa kini sentiasa menjadi kesinambungan sejak zaman kesultanan Melayu Melaka dan telah membentuk satu identiti di negara kita.