SOALAN 1 : KUMPULAN 2

Thursday 12 September 2013

SOALAN ESEI MINGGU 12

SOALAN 1 : Sistem Pentadbiran di Malaysia pada hari ini adalah satu kesinambungan daripada sistem pentadbiran pada zaman kegemilangan Melaka. Bincangkan.

Kumpulan 2 : Oliver, Nazmie, Firdaus, Izzati, Fazlin       

Sistem pentadbiran semasa zaman Melayu Melaka sememangnya telah banyak mempengaruhi sistem pentadbiran negara Malaysia pada hari yang mana jika kita teliti dengan lebih mendalam lagi, terdapat kesinambungan antara satu sama lain. Seperti yang kita semua tahu, Semenanjung Tanah Melayu merupakan bekas tanah jajahan Inggeris sehinggalah negara kita mendapat kuasa sepenuhnya untuk memerintah negara ini pada tahun 1957. Keadaan ini secara langsung memberi ruang dan peluang kepada pihak British untuk mencorak Tanah Melayu mengikut acuan mereka sendiri terutamanya dari aspek politik dan ekonomi. Melihat dari aspek politik iaitu melalui sudut pentadbiran pada ketika itu, Sultan-Sultan masih mempunyai kuasa sebagai ketua negara, akan tetapi Sultan menerima seorang residen sebagai penasihat dalam semua hal-hal kerajaan kecuali hal-hal berkaitan agam Islam. Pada zahirnya, sememangnya pihak British sengaja letakkan sultan sebagai penaung utama dalam Semenanjung Tanah Melayu, walau bagaimanapun, kuasa-kuasa Sultan adalah sangat terhad sehinggakan mereka tidak mempunyai kuasa dalam menentukan sebarang keputusan. Hal ini berlaku kerana British sedar bahawa Sultan merupakan lambang perpaduan masyarakat Melayu pada ketika itu melalui konsep derhaka yang mana rakyat jelata tidak berani untuk menderhaka kerana risau akan dikenakan tulah. Oleh itu, sistem kesultanan masih dikekalkan dan tidak dihapuskan oleh pihak Inggeris untuk memastikan kedudukan mereka terjamin iaitu tidak wujud sebarang penentangan daripada masyarakat tempatan pada ketika itu yang sangat berpegang kepada konsep taat setia kepada Sultan. Perbezaan yang ketara hanyalah dilihat dalam kuasa Sultan yang mana pada semasa Zaman Kesultanan Melayu Melaka, Sultan mempunyai kuasa mutlak. Maka itu, melalui konsep inilah, asas sistem kesultanan yang dibina sejak zaman Melayu Melaka masih kekal di negara kita sehingga ke hari ini.

Jika pada hari ini kita melihat semula kepada sistem pentadbiran yang diguna pakai pada zaman Melayu Melaka dengan kerajaan Malaysia pada hari ini, tidak dinafikan lagi ia merupakan satu warisan kesinambungan yang telah diwarisi oleh negara kita dalam membina sebuah negara yang berdemokrasi. Mungkin ada segelintir pihak yang tidak bersetuju mengenai pernyataan ini, akan tetapi jika kita kembali kepada sejarah kerajaan Melaka yang diasaskan oleh Parameswara pada sekitar abad ke-15, baginda sebagai pemerintah ketika itu  telah membina satu corak pemerintahan yang dikenali sebagai Sistem Pembesar Empat Lipatan. Sistem ini merupakan salah satu sistem yang membahagikan tugas pembesar dalam skop yang lebih specifik kepada Bendahara, Penghulu bendahari, temenggung dan laksamana. Hal ini penting untuk memastikan kelancaran pemerintahan kerajaan Melaka kerana Parameswara sedar bahawa baginda tidak mampu untuk mentabir kerajaan tersebut dengan seorang diri terutamanya kepada kerajaan yang masih belum stabil pada ketika itu. Oleh itu, bendahara memegang amanah serta tanggungjawab yang paling berat dalam menjadi orang kanan terpenting memastikan kelancaran perjalanan kerajaan tersebut. Sebagai contohnya, antara tugas bendahara adalah menjadi penasihat raja dalam pentadbiran dan juga menteri utama.

Sama seperti kerajaan Malaysia pada hari ini yang mana tugas mentadbir negara diamanahkan kepada Perdana Menteri yang dibantu oleh kabinet-kabinetnya. Bendahara Melaka serta Perdana Menteri memegang tanggungjawab yang sama dalam memastikan pentadbiran negara berjalan dengan lancar. Jika pada zaman Kesultanan Melayu Melaka, bendahara dibantu oleh pembesar-pembesar lain iaitu pembesar berlapan, pembesar berenam belas dan bertiga puluh dua. Maka itu, perdana Menteri pada hari sebagai ketua Jemaah menteri  dibantu oleh ahli-ahli Jemaah menteri lain dalam memastikan pentadbiran negara dapat bergerak seiring dengan pembangunan negara. Hal ini dapat dilihat melalui tugas Perdana Menteri yang menjadi ketua pentadbir utama negara dan pegawai diplomat utama negara. Sama seperti zaman kesultanan Melayu Melaka, teori pengasingan kuasa dilaksanakan untuk memastikan tidak wujudnya pemdominasian kuasa antara satu sama lain. Namun begitu, setiap pembesar sebagai jentera penggerak negara haruslah bergantung antara satu sama lain dalam mentadbir negara kerana badan-badan pentabir tersebut adalah berkaitan antara satu sama lain.

Keadaan ini jelas membuktikan bahawa kerajaan Malaysia dengan kerajaan Melayu Melaka pada zaman dahulu kongsi ciri-ciri yang sama jika dilihat secara kasarnya. Cuma yang membezakan di sini hanyalah cara pentadbiran dilaksanakan terutamanya dalam aspek kuasa Sultan yang berkuasa mutlak.  Pada hari ini, kuasa mutlak raja telah dikurangkan dengan wujudnya hak-hak seperti hak manusia dan sebagai. Kesimpulannya, zaman Kesultanan Melayu Melaka telah menjadi asas kepada pentabiran Malaysia sehingga ke hari ini. Dengan ini, rakyat turut memainkan peranan penting dalam memastikan perjalanan kerajaan kerana sejak zaman kesultanan Melayu Melaka lagi, rakyat menjadi tonggak utama kekuatan kerajaan Melaka sehinggakan salah satu faktor kejatuhan Melaka ke tangan Portugis pada tahun 1511 turut disebabkan tiadanya perpaduan antara masyarakat yang mana majoriti masyarakat ketika itu telah hilang kepercayaan terhadap pemerintah negara sendiri.

Sungguhpun demikian, banyak perbezaan yang ketara dalam corak atau sistem pemerintahan masa kini dibandingkan dengan ketika era kesultanan Melayu Melaka. Selari dengan peredaran masa dan suasana pasca penjajahan, sistem pemerintahan di Malaysia adalah berkiblatkan sistem yang diamalkan di negara bekas penjajah iaitu Britain. Pada era Kesultanan Melayu Melaka dahulu, sistem pemerintahan monarki diaplikasikan yang mana memusatkan kuasa kepada sultan atau pemerintah secara mutlak. Sultan yang mempunyai kuasa kukuh dan kuat menyaksikan segala suruhan dan arahannya mesti dilaksanakan dan tidak boleh dipertikaikan dalam apa cara sekalipun. Undang-undang digubal bertujuan memandu pemerintahan, mengawal kehidupan masyarakat dan menggariskan hukuman terhadap kesalahan jenayah terhad kepada golongan diperintah semata-mata.

            Melalui sistem pemerintahan monarki, sultan yang sedang memerintah berhak untuk melantik anaknya atau waris keluarganya yang disukai sebagai raja muda atau putera raja.  Hal ini memberi keistimewaan kepada golongan pemerintah berkenaan yang mana kedudukan mereka terjamin dan tidak boleh disaingi oleh orang lain. Pembesar-pembesar lain yang menduduki istana juga dilantik oleh sultan. Kebanyakan mereka yang terpilih adalah yang mempunyai hubungan erat dengan sultan. Walaupun demikian, kelayakan dan akauntibiliti pembesar dijadikan kriteria utama untuk menduduki jawatan sebagai pembesar negeri.

            Sistem pemerintahan hari ini pula bercorak demokrasi berparlimen. Demokrasi berparlimen terbahagi kepada dua bentuk iaitu sistem Republik dan sistem  Raja Berperlembagaan. Tetapi di Malaysia, sistem yang diamalkan ialah berbentuk Raja Berperlembagaan. Signifikannya ialah sistem tersebut dapat mengekalkan kedudukan sultan sebagai ketua negara yang menjadi lambang dan identiti masyarakat Melayu di Malaysia di samping lebih mirip kepada bentuk pemerintahan tradisional tempatan berbanding negara Republik. Tidak dinafikan bahawa perubahan terhadap kuasa raja yang lebih terhad, sistem giliran sebagai Yang di-Pertuan Agong, dan rakyat diberi kuasa memilih kerajaan memerintah sedikit sebanyak telah mengubah sistem tradisional kepada sistem yang dibawa pihak penjajah.

            Yang di-Pertuan Agong hanya berperanan sebagai ketua negara manakala peranan ketua kerajaan diberikan kepada Perdana Menteri dan dibantu oleh kabinet atau jemaah menteri. Perdana Menteri membentuk kerajaan Persekutuan melalui lebih suara di Dewan Rakyat yang dipilih melalui proses pilihan raya umum. Parti yang memperoleh 2/3 daripada jumlah keseluruhan kerusi di Dewan Rakyat akan diberi mandat membentuk kerajaan. Hal ini kerana negara kita mengamalkan sistem first past the post sebagaimana yang diamalkan di Britain. Sistem ini memberi kuasa kepada parti yang berjaya memperoleh kerusi parlimen terbanyak sekurang-kurangnya  majoriti mudah untuk membentuk kerajaan. Berbeza dengan satu kaedah lagi iaitu sistem perwakilan berkadaran atau proportional representation yang diamalkan di Amerika. Sistem ini memberikan kuasa memerintah kepada parti yang mencapai jumlah undi tertinggi secara keseluruhan. Atas sebab inilah pada Pilihan Raya Umum ke-13 yang lalu, parti-parti pembangkang dalam Pakatan Rakyat tidak berjawa menawan Putrajaya daripada parti Barisan Nasional yang memperoleh kerusi terbanyak di Dewan Rakyat sekalipun undi popular dimenangi Pakatan Rakyat sebanyak 50.87% undi berbanding Barisan Nasional hanya 47.38% undi (Mohd Hasbie Muda, 2013).

            Para jemaah menteri pula dipilih oleh Perdana Menteri daripada kalangan ahli-ahli parlimen untuk memegang portfolio tertentu. Menteri-menteri kebinet berkenaan ditugaskan di kementeriannya berdasarkan bidang kuasa ditetapkan dan agensi-agensi di bawah kementerian itu ditubuhkan sebagai pelaksana dasar yang dibuat di peringkat kementerian. Sistem birokrasi ini diteruskan sehingga ke peringkat negeri, daerah atau jajahan, dan cawangan-cawangan kecil terus kepada rakyat.

            Kesimpulannya, sistem pemerintahan monarki yang berpusatkan sultan memberikan keistimewaan kepada pemerintah secara total berbanding sistem demokrasi yang memberikan kuasa kepada rakyat untuk memilih pemimpin mereka yang menepati kehendak dan aspirasi mereka. Kedua-dua sistem mempunyai pro dan kontranya namun terpulang kepada kedua-dua golongan pemerintah dan rakyat untuk saling memainkan peranan masing-masing untuk mewujudkan sebuah negara yang aman dan progresif.